Η ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό αποτελεί ένα μείζον θέμα και απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή καθώς οι μεταναστατευτικές εκροές από την χώρα μας αυξάνονται ραγδαία και η εκπαίδευση είναι ο μόνος τρόπος διατήρησης της εθνικής μας συνείδησης, της γλώσσας και του πολιτισμού μας. Για το έργο αυτό δρουν ποικίλοι φορείς κρατικοί και μη. Σημαντικό είναι το έργο των Συντονιστών Εκπαίδευσης που αποσπώνται σε όλο τον κόσμο και μεριμνούν μεταξύ άλλων για την διατήρηση, την ομαλή λειτουργία και την βελτίωση της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στις περιοχές ευθύνης τους.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 4415/2016 (ΦΕΚ 159, τ. Α), το έργο των Συντονιστών Εκπαίδευσης Εξωτερικού είναι: α) Συμβουλευτικό-επιστημονικό, β) Διοικητικό-κοινωνικό-μορφωτικό και γ) Εποπτικό. Ο Συντονιστής, ως προϊστάμενος των αποσπασμένων στο εξωτερικό εκπαιδευτικών και διοικητικών υπαλλήλων, ασκεί όλες τις σχετικές αρμοδιότητες (τοποθετήσεις, άδειες, εποπτεία, αξιολόγηση κ.λπ.). Επιπλέον, συνεργάζεται με αρμόδια πρόσωπα και φορείς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό για την εφαρμογή της ελληνικής εκπαιδευτικής πολιτικής και για τη διαμόρφωση πλαισίου λειτουργίας των μονάδων ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης, συμβατού με το νομικό καθεστώς των χωρών υποδοχής. Η εφαρμογή της ελληνικής εκπαιδευτικής πολιτικής και ο συντονισμός της λειτουργίας των εκπαιδευτικών μονάδων είναι προφανές ότι εμπεριέχουν και τον εποπτικό τομέα καθηκόντων, όπως και τη διαβίβαση αξιολογικών και άλλων εκθέσεων στο Υπουργείο.
Σε αυτό το πρίσμα ο Συντονιστής Εκπαίδευσης Λονδίνου είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη, οργάνωση και λειτουργία της Ελληνόγλωσσης Εκπαίδευσης σε 9 χώρες: Μ. Βρετανία, Ιρλανδία, Σουηδία, Δανία, Νορβηγία, Φινλανδία, Λιθουανία, Εσθονία, Λετονία. Βρίσκεται σε αλληλεπίδραση με εκπαιδευτικούς, υπαλλήλους του γραφείου, γονείς και μαθητές. Εποπτεύει όλα τα σχολεία της Βόρειας Ευρώπης και είναι υπεύθυνος για τα αμιγώς ελληνικά σχολεία (Ολοήμερο Ελληνικό Νηπιαγωγείο και Δημοτικό Σχολείο Λονδίνου, Ελληνικό Γυμνάσιο και Λύκειο Λονδίνου). Το δευτεροβάθμιο σχολείο οργανώνει μαθήματα GCSE (Modern Greek) και A Level (Modern Greek, Maths, Biology).
O Συντονιστής Εκπαίδευσης συγκεντρώνει αρμοδιότητες όμοιες του Σχολικού Συμβούλου και του Διευθυντή των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης της ημεδαπής. Μερικές ευθύνες και καθήκοντα του Συντονιστή Εκπαίδευσης, τα οποία απορρέουν από την νομοθεσία είναι τα ακόλουθα:
- Ανάπτυξη και ενίσχυση δραστηριοτήτων διδασκαλίας, προώθησης και καλλιέργειας της ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού στην περιοχή ευθύνης του σε πολίτες της ελληνικής διασποράς και του κόσμου.
- Μέριμνα για τη διδασκαλία στα αμιγή Ελληνικά Σχολεία και στα Τμήματα Ελληνικής Γλώσσας (ΤΕΓ) της περιοχής ευθύνης του εξασφαλίζοντας την εφαρμογή των νόμων και των κατευθυντήριων γραμμών του Υπουργείου Παιδείας και φροντίζοντας για την εφαρμογή? των Προγραμμάτων Σπουδών και την τήρηση των Εβδομαδιαίων Ωρολογίων Προγραμμάτων των σχολικών μονάδων.
- Παρακολούθηση της ορθής εφαρμογής του θεσμικού πλαισίου και των εφαρμοστικών διατάξεων.
- Διεύθυνση του διδακτικού και διοικητικού προσωπικού.
- Έγκριση προϋπολογισμών και οικονομικών απολογισμών των Σχολικών Επιτροπών και των Λειτουργικών Εξόδων του Γραφείου Εκπαίδευσης.
- Σχεδιασμός της απόσπασης του αναγκαίου προσωπικού (διατύπωση εισηγήσεων για τον προγραμματισμό των αποσπασμένων εκπαιδευτικών και διοικητικών υπάλληλων από το Υπουργείο Παιδείας).
- Πρόσληψη των συμβασιούχων εκπαιδευτικών και του βοηθητικού προσωπικού.
- Υπογραφή συμβάσεων έργου, μισθωτηρίων συμβολαίων καθώς και άλλων αποφάσεων.
- Έκδοση πιστοποιητικών αντιστοιχίας ξένων εκπαιδευτικών συστημάτων με το εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας.
- Επίσκεψη στις σχολικές τάξεις και υποστήριξη των εκπαιδευτικών της περιοχής ευθύνης του.
- Μέριμνα για την οργάνωση πειραματικών διδασκαλιών, την προετοιμασία των αξιολογήσεων του OFSTED στη Μ. Βρετανία και την επιμόρφωση του διδακτικού προσωπικού με σεμινάρια δια ζώσης ή εξ αποστάσεως σε επιστημονικά, παιδαγωγικά και διοικητικά θέματα. Ενδεικτικά θέματα είναι: διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας, Πιστοποίηση της Επάρκειας της Ελληνομάθειας, διαφοροποίηση της διδασκαλίας, συνεργατική μάθηση, αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας, αξιολόγηση του μαθητή, μέθοδος project, διαπολιτισμική εκπαίδευση και προώθηση εκπαιδευτικών καινοτομιών.
- Συντονισμός των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων της ελληνικής γλώσσας στις ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού και της εύρυθμης λειτουργίας των σχολείων.
- Επαφές με τους νόμιμους εκπροσώπους των μαθητών, τους φορείς της Ελληνόγλωσσης Εκπαίδευσης στις χώρες ευθύνης του, τους συλλόγους γονέων, τους προέδρους των Σχολικών Επιτροπών, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη πνεύματος εποικοδομητικής συνεργασίας.
- Εφαρμογή οδηγιών ΥΠΠΕΘ και διαβίβαση ετήσιων εκθέσεων σχετικά με τις ανάγκες, τη λειτουργία και τη βιωσιμότητα των σχολικών μονάδων.
- Τήρηση στοιχείων υπηρεσιακών αναγκών των περιοχών ευθύνης του.
- Πειθαρχικές αρμοδιότητες.
- Προώθηση των στόχων της ελληνομάθειας και των εξετάσεων απόκτησης του Κρατικού Πιστοποιητικού Ελληνομάθειας του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας από ομογενείς που προσπαθούν να διατηρήσουν τους δεσμούς με την ελληνική γλώσσα και την πολιτιστική κληρονομιά, αλλά και από ξένους που θέλουν να τη χρησιμοποιήσουν ως ξένη γλώσσα για επαγγελματικούς ή εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Άρθρο 11 Ν. 4415/2016
Όργανα συντονισμού, διοίκησης και εποπτείας
Όργανα συντονισμού, διοίκησης και εποπτείας των εκπαιδευτικών μονάδων και του εκπαιδευτικού προσωπικού είναι οι Συντονιστές Εκπαίδευσης, οι οποίοι, στην περιοχή ευθύνης τους ασκούν καθήκοντα σε θέματα που αφορούν: α) τη λειτουργία όλων των μονάδων που παρέχουν ελληνόγλωσση εκπαίδευση, β) το εκπαιδευτικό προσωπικό που αποσπάται ή προσλαμβάνεται σε εκπαιδευτικές μονάδες και γ) το συντονισμό των δράσεων ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης και τη συνεργασία με τις αρχές της χώρας υποδοχής.
Το έργο των Συντονιστών Εκπαίδευσης αφορά τους ακόλουθους τομείς και περιλαμβάνει την άσκηση των σχετικών αρμοδιοτήτων στην περιοχή ευθύνης τους:
α. Συμβουλευτικό-επιστημονικό τομέα:
αα) Συμβουλευτική και υποστηρικτική εργασία για τους εκπαιδευτικούς, που αποσπώνται ή προσλαμβάνονται σε εκπαιδευτικές μονάδες ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης.
ββ) Διοργάνωση σε κάθε σχολικό έτος ενδοσχολικών σεμιναρίων επιμόρφωσης δια ζώσης ή και με μεθόδους ψηφιακής διδασκαλίας από απόσταση για τους εκπαιδευτικούς της περιοχής ευθύνης τους σε συνεργασία με τους προϊσταμένους παιδαγωγικής καθοδήγησης της ημεδαπής.
β. Διοικητικό-κοινωνικό-μορφωτικό τομέα:
αα) Διοίκηση και συντονισμό των εκπαιδευτικών μονάδων, σύμφωνα με το ισχύον νομικό καθεστώς των χωρών υποδοχής,
ββ) Συνεργασία με τις ελληνικές διπλωματικές ή προξενικές αρχές για την εφαρμογή της ελληνικής εκπαιδευτικής πολιτικής και συνεργασία με τους ομογενειακούς φορείς.
γγ) Συνεργασία με τους φορείς ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό για την ενίσχυση, το συντονισμό και τη στήριξη των ενεργειών που αφορούν τη λειτουργία των εκπαιδευτικών μονάδων και την προώθηση της ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού.
δδ) Συνεργασία με τις ξένες διοικητικές, σχολικές, κυβερνητικές και τοπικές αρχές για την επίλυση προβλημάτων λειτουργίας των εκπαιδευτικών μονάδων και την προώθηση των δίγλωσσων προγραμμάτων σπουδών.
εε) Τήρηση στοιχείων και δεδομένων σε ψηφιακή μορφή για τον προσδιορισμό των υπηρεσιακών αναγκών για τις αποσπάσεις εκπαιδευτικών στις εκπαιδευτικές μονάδες και διαβίβασή τους στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, και,
στ) Σύνταξη ετήσιας έκθεσης για την υπάρχουσα κατάσταση και τη λειτουργία της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στην περιοχή ευθύνης τους που συμπεριλαμβάνει και την έκθεση για τον προγραμματισμό και τη βιωσιμότητα των εκπαιδευτικών μονάδων.
γ. Εποπτικό τομέα:
αα) Εποπτικό και καθοδηγητικό έργο για την εφαρμογή των διοικητικών, παιδαγωγικών και άλλων οδηγιών και αποφάσεων του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και ενημέρωση του Υπουργείου με κατάλληλες εισηγήσεις για την εξειδίκευση και την εφαρμογή της εκπαιδευτικής πολιτικής στην περιοχή ευθύνης τους.
ββ) Μέριμνα για τη σύνταξη και τη διαβίβαση στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων ετήσιων εκθέσεων ανάλογα με τα ισχύοντα στην ημεδαπή για την αξιολόγηση κάθε εκπαιδευτικού της περιοχής ευθύνης τους.
γγ) Μέριμνα για τη σύνταξη έκθεσης αξιολόγησης του εκπαιδευτικού και του έργου του, από το ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στο εξωτερικό, στο οποίο υπηρετεί ο εκπαιδευτικός, και διαβίβαση στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
Οι Συντονιστές Εκπαίδευσης ασκούν στην περιοχή ευθύνης τους πειθαρχικές αρμοδιότητες στους εκπαιδευτικούς και στους διοικητικούς υπαλλήλους, που αποσπώνται ή προσλαμβάνονται για τις εκπαιδευτικές μονάδες, ίδιες με τις πειθαρχικές αρμοδιότητες που έχουν οι Διευθυντές των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης της ημεδαπής.
Το έργο του Συντονιστή Εκπαίδευσης Εξωτερικού είναι πολυδιάστατο. Εκτός από τα συμβουλευτικά, εποπτικά και διοικητικά καθήκοντα, ο ρόλος του είναι διαμεσολαβητικός σε πολλαπλά επίπεδα. Είναι συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο εθνικό κέντρο και την Ομογένεια. Διαμεσολαβεί ανάμεσα στο ελληνικό κράτος και τις ελληνικές παροικίες των χωρών της περιοχής ευθύνης του. Βρίσκεται σε στενές σχέσεις με τις αρχές των χωρών υποδοχής, τους ομογενειακούς φορείς και τις Σχολικές Επιτροπές των Τμημάτων Ελληνικής Γλώσσας (Τ.Ε.Γ.). Στη Μ. Βρετανία συνεργάζεται με την Εκκλησία, την Κυπριακή Εκπαιδευτική Αποστολή (ΚΕΑ), τον Ενιαίο Φορέα της Ελληνικής Παροικιακής Εκπαίδευσης (Ε.Φ.Ε.Π.Ε.) και τους Διευθυντές των Παροικιακών Σχολείων. Ο Συντονιστής Εκπαίδευσης είναι θεσμός αναφοράς για την Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση στο εξωτερικό, καθώς και για την ίδια την Ελλάδα, μεταφέροντας το όραμα της ελληνικής πολιτείας για την Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση στην περιοχή ευθύνης του και εδραιώνοντας την διεθνή παρουσία της πατρίδας μας.
