Εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας στα Σχολεία του Απόδημου Ελληνισμού (9η Φεβρουαρίου 2019). Ενδεικτικές προτάσεις προς τις σχολικές μονάδες της Ελληνόγλωσσης Εκπαίδευσης στο εξωτερικό και τους εκπαιδευτικούς για την ανάπτυξη μαθησιακών πρωτοβουλιών και την κατάρτιση προγραμμάτων οργάνωσης εκδηλώσεων
Σύμφωνα με την υπ. αριθ. 17889 κοινή απόφαση των υπουργών Εξωτερικών, Εσωτερικών και Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (ΦΕΚ Β?, 1384, 24-04-2017) καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας η 9η Φεβρουαρίου, ημέρα μνήμης του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού.
Με τον εν λόγω εορτασμό, ο οποίος πραγματοποιείται εφέτος για δεύτερη φορά, επιδιώκεται η ανάδειξη της διαρκούς συμβολής της Ελληνικής Γλώσσας στην ανάπτυξη του ευρωπαϊκού και παγκόσμιου πολιτισμού. Η αξία της ελληνικής γλώσσας είναι ανεκτίμητη. Πρόκειται για μια γλώσσα που μιλιέται αδιάλειπτα εδώ και 40 αιώνες! Είναι η γλώσσα στην οποία μας άφησαν το έργο τους σπουδαίοι φιλόσοφοι, ποιητές και συγγραφείς. Όμηρος, Πλάτων, Θουκυδίδης, Αισχύλος, Αριστοφάνης, Ιπποκράτης, Ευαγγελιστές, Πατέρες της Εκκλησίας και τόσοι άλλοι. Η ελληνική γλώσσα διαμόρφωσε την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού. Είναι η πλούσια γλώσσα της λογοτεχνίας και η ακριβής γλώσσα της επιστήμης, που εμπλουτίζει τις περισσότερες γλώσσες του πλανήτη και την καθημερινότητα της διεθνούς επικοινωνίας. Σκοπός του εορτασμού είναι η ευαισθητοποίηση όλων μας για την προώθηση της ελληνικής γλώσσας. Η προβολή και ενίσχυση της Ελληνικής Γλώσσας, τόσο στα ελληνικά σχολεία όσο και στην ευρύτερη κοινότητα, αποτελεί σήμερα περισσότερο από ποτέ στόχο ύψιστης προτεραιότητας.
Υπ? το πρίσμα αυτό, το Γραφείο Συντονιστή Εκπαίδευσης της Πρεσβείας της Ελλάδας στο Λονδίνο πέρα από τα καθιερωμένα τυπικά προγράμματα εκμάθησης της γλώσσας μας, καλεί τους Εκπαιδευτικούς Φορείς της Ελληνόγλωσσης Εκπαίδευσης στο εξωτερικό στις χώρες ευθύνης του, όπως αμιγή ελληνικά σχολεία, ελληνικά παροικιακά σχολεία, Τμήματα Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού (ΤΕΓ), σχολικές επιτροπές, συλλόγους γονέων, τα νεοσύστατα ανεξάρτητα σχολεία εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας από Έλληνες νεομετανάστες, καθώς και τους αποσπασμένους εκπαιδευτικούς, τόσο στις σχολικές μονάδες όσο και στα πανεπιστημιακά ιδρύματα με έδρες ελληνικών σπουδών, να οργανώσουν πρόσφορες εκπαιδευτικές δράσεις, ώστε να κρατήσουμε ζωντανή την ελληνική γλώσσα και να συμβάλουμε στην ευρύτερη δυνατή διάδοσή της. Καλούμαστε όλοι να συμβάλουμε ο καθένας με τον τρόπο του, για να στηρίξουμε την προσπάθεια για την ενίσχυση της Ελληνοφωνίας.
Ενδεικτικά οι ακόλουθες ενδεικτικές προτάσεις μπορούν να αξιοποιηθούν από τους εκπαιδευτικούς και τους Φορείς της Ελληνόγλωσσης Εκπαίδευσης στο εξωτερικό για την προετοιμασία του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας (9ης Φεβρουαρίου).
- Οργάνωση δημόσιων εκδηλώσεων και ανοιχτών συζητήσεων στις αμιγείς εκπαιδευτικές μονάδες, τα Τμήματα Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού (ΤΕΓ) και τα παροικιακά ελληνικά σχολεία με σκοπό την ευαισθητοποίηση των μαθητών και μαθητριών, των γονέων τους και της ευρύτερης Ελληνικής Παροικίας για τη βαρύνουσα σημασία της Ελληνόγλωσσης Παιδείας και του Ελληνικού Πολιτισμού σε συνδυασμό με το έργο του Διονυσίου Σολωμού (π.χ. ομιλίες για την ανάδειξη της διαχρονικής εξέλιξης της Ελληνικής γλώσσας και την προβολή και διάδοση του Ελληνικού Πολιτισμού στην πανανθρώπινη διάστασή της, την αλληλεπίδραση της Ελληνικής γλώσσας με τις ανθρωπιστικές επιστήμες και τις Καλές Τέχνες, την προώθηση γνώσης για την ελληνική επιστημονική, πολιτιστική και φυσική κληρονομιά, παρουσιάσεις για την Ιστορία και τη Γεωγραφία της χώρας μας, τη Μυθολογία, την Αρχαιολογία, την Επιστήμη και τη Φιλοσοφία, την Ελληνική Ποίηση και Πεζογραφία, την ανάδειξη της ποίησης του Διονυσίου Σολωμού, κ.λπ.).
- Σχεδιασμός και υλοποίηση μαθησιακών δραστηριοτήτων στις σχολικές τάξεις που συνδέονται στενά με το Πρόγραμμα Σπουδών και τα σχολικά βιβλία. Ενδεικτικά μπορούν να αξιοποιηθούν πολυτροπικά κείμενα από τις διάφορες μορφές της Ελληνικής Γλώσσας (γραπτά αποσπάσματα από αρχαία, ελληνιστικά, εκκλησιαστικά, βυζαντινά και επίκαιρα κείμενα), θεατρικά δρώμενα, ελληνικά τραγούδια, ποιήματα και πεζά λογοτεχνικά έργα νεότερων συγγραφέων και ποιητών όπως ο Παλαμάς, ο Καζαντζάκης, ο Καβάφης, ο Σεφέρης, ο Ελύτης, κ.λπ. Οι ποικίλες παιδαγωγικές ενέργειες αποβλέπουν κατά βάση στην ενεργητική εμπλοκή των μαθητών σε δράσεις παραγωγής γραπτού και προφορικού λόγου (αγώνες επιχειρηματολογίας, προφορικές παρουσιάσεις, ελεύθερη γραπτή έκφραση, παιχνίδια λεξιλογίου, βιωματικά εργαστήρια, παιγνίδια ρόλων, λέσχες λογοτεχνικής ανάγνωσης, διαγωνισμοί φιλαναγνωσίας, κ.λπ.).
- Δημιουργία ελκυστικών ευκαιριών επικοινωνίας και αξιοποίηση δικτύων πολιτισμικών ανταλλαγών μέσω της της ψηφιακής τεχνολογίας από ομάδες μαθητών της Ελληνόγλωσσης Εκπαίδευσης στο εξωτερικό (π.χ. συνομιλία με έναν συγγραφέα παιδικής λογοτεχνίας από την Ελλάδα μέσω skype, ενημέρωση από έναν γλωσσολόγο ή επιστήμονα άλλης ειδίκευσης, χρήση του YouTube στο μάθημα, ανταλλαγή εμπειριών και ανάδειξη των πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων της Ελληνικής Διασποράς, κατάλληλη ενσωμάτωση εκπαιδευτικού υλικού και πολυμεσικών πόρων του ΚΕΓ, κ.λπ.). Επιπλέον, μπορούμε να κεντρίσουμε την περιέργεια των μαθητών προσκαλώντας τους να περιγράψουν το σχολείο τους σε μια μακρινή τάξη στην άλλη άκρη του πλανήτη αξιοποιώντας το διαδίκτυο, για να μοιραστούν σκέψεις και συναισθήματα από την εμπειρία τους ή ακόμα να εκφράσουν αυθεντικές μαρτυρίες και ελληνογενή έθιμα και μύθους από τη ζωντανή μας παράδοση, ίσως με παιγνίδι και δραματοποίηση. Τέλος, ανάλογα με την ηλικία και την ωριμότητα των μαθητών μπορεί να γίνεται προσεκτική αξιοποίηση εφαρμογών της κινητής τηλεφωνίας και του διαδικτύου (π. χ. Instagram, Snapchat, FaceTime, WhatsApp).
- Ανάθεση ερευνητικών εργασιών (projects), ατομικών ή ομαδικών στους μαθητές και τις μαθήτριες, για την ανάπτυξη μελετημένων μαθησιακών δραστηριοτήτων στον τομέα της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ελληνικής καταγωγής μαθητών του εξωτερικού και των ατόμων μη ελληνικής καταγωγής που επιθυμούν να γνωρίσουν την ελληνική γλώσσα και τον πολιτισμό (διαθεματικές δράσεις, διαπολιτισμικές προσεγγίσεις, συγκριτική διερεύνηση των εθίμων της χώρας καταγωγής και της χώρας υποδοχής, εκπόνηση δημιουργικών εργασιών με κύριο άξονα τη μακρόχρονη αλληλεπίδραση του Ελληνισμού στην Ελλάδα και την Κύπρο, διασχολικές συμπράξεις, ανάγνωση και παρουσίαση λογοτεχνικών βιβλίων, δημιουργική γραφή, εκθέσεις βιβλίων παιδικής λογοτεχνίας, επίσκεψη ειδικών στην τάξη, παππούδων/γιαγιάδων, κ.λπ.).
Κατά τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας από τις προηγούμενες ενδεικτικές προτάσεις οι εκπαιδευτικοί των ελληνικών σχολείων μπορούν να επιλέξουν, να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν εκείνες που ταιριάζουν καλύτερα στις ιδιαίτερες συνθήκες της τάξης και του σχολείου τους. Όλοι μας μπορούμε επίσης να σκεφτούμε και να θέσουμε σε εφαρμογή κι άλλες καινοτόμες ιδέες που εστιάζουν στην παγκοσμιότητα της ελληνικής γλώσσας. Την ημέρα αυτή καλούμαστε όλοι να αναπτύξουμε πρωτοβουλίες και δραστηριότητες που ενισχύουν την παρουσία της ελληνικής γλώσσας και προάγουν την ευρύτερη προσπάθεια διάδοσης των ανθρωπιστικών αξιών του ελληνικού πολιτισμού σε οικουμενικό επίπεδο. Η σύγχρονη πρόκληση είναι να φέρουμε στο διεθνές προσκήνιο τη γλώσσα μας. Να προωθήσουμε το άνοιγμα της ελληνικής γλώσσας πέρα από τις τις χώρες διαμονής ελληνοφώνων, επειδή ο ελληνικός πολιτισμός μέσω της γλώσσας μπορεί να συμβάλει σε ένα παγκόσμιο πνεύμα αλληλοκατανόησης, παραγωγικής συνεργασίας και οικουμενικής ειρήνης.
Εν κατακλείδι, αξίζει τον κόπο να ενθαρρύνουμε όλοι μας την προκείμενη προσπάθεια για να εκτιμήσουμε την πνευματική δύναμη και την ομορφιά της γλώσσας μας, μεταδίδοντας ευρύτερα τη σημασία της Ελληνικής γλώσσας και βοηθώντας απτά στην προβολή και τη διάδοσή της. Υποστηρίζοντας την παρουσία της ελληνικής γλώσσας επεκτείνουμε την επιρροή της ελληνικής σκέψης, ενισχύουμε την ίδια την πατρίδα μας.
2019: International Greek Language Day: instructions
The 9th of February has officially been declared International Greek Language Day. The specific date coincides with the commemoration day of Greece?s national poet Dionysios Solomos.
Starting last year, this day is expected to highlight the contribution of the Greek language to the development of the European and international culture. It?s a unique language that has been constantly spoken for 40 consecutive centuries! It?s the language of important philosophers, poets and writers such as Homer, Plato, Thycydides, Aeschylus, Aristophanes, Hippocrates, the Evangelists, the Church Fathers and many more. The Greek language shaped the history of human culture and it is also the fundamental language of literature and science. The aim of this day is to promote our language especially through our schools.
Taking all this into consideration, the Education Office of the Greek Embassy in London is calling all the schools, where the Greek language is taught, the school committees, the Parents? Associations and the seconded teachers, who teach either at schools or universities to organize educational tasks in order to keep the Greek language alive and contribute to its dissemination.
Let us mention some examples of such tasks:
- To organize an open event and discussion in order to stress the utmost importance of the Greek culture in connection with the works of Dionysios Solomos. For example, a lecture on the evolution of the Greek language and the dissemination of the Greek culture, or the interaction of the Greek language with the human sciences and Arts, or the promotion of the Greek scientific, cultural and physical heritage, or presentations about our country?s History, Geography, Mythology, Archaeology, Science, Philosophy, Greek Poetry and Prose, or about the works of Dionysios Solomos.
- To design and implement, in the classroom, educational exercises which are closely related to the Curriculum and the school books. For example, multimodal texts, theatrical plays, Greek songs, poems and prose by writers and poets such as Palamas, Kazantazakis, Kavafis, Seferis, Elytis, etc. The aim is to make students actively participate in the production of written or oral speech through debates, oral presentations, free writing, vocabulary games, experiential learning, role playing, literature clubs, reading competitions, etc.
- Offer chances for communication through digital technology. For example, communication with a Greek writer through Skype, communication with a linguist or a scientist, use of YouTube in the classroom, exchange of experiences and promotion of the distinctive characteristics of the Greek Diaspora, use of the material from the Centre of the Greek Language. We could also ask our students to describe their school talking with another classroom somewhere in the world, to share thoughts and feelings or to talk about customs and legends of our culture. Finally, depending on the age of our students we could also make use of Instagram, Snapchat, FaceTime, WhatsApp, etc.
- Project assignments either individually or in groups which will meet the needs of both the Greek students living abroad and of those who would like to learn about our language and culture. For example, cross-curricular tasks, cross-cultural approaches, comparative analysis of the customs of Greece and the host country, projects focusing on the interrelation between Greece and Cyprus, partnerships between schools, reading and presentation of literature books, creative writing, book exhibitions, inviting experts in the classroom or grandparents, etc.
For the International Greek Language Day, the teachers are free to choose and implement the tasks that are more suitable for their classroom. They can also think and put in action something innovative or take any other initiative focusing on the dissemination of the Greek language and culture.
To conclude, the idea behind this day is to cherish the strength and beauty of our language and to foster its dissemination. After all, by supporting the Greek language, we expand its influence and we reinforce our country.