Αναγκαιότητα ίδρυσης ενός Δίγλωσσου Ελληνο-αγγλικού Σχολείου στο Λονδίνο
Το Λονδίνο είναι μια μεγαλούπολη όπου η ανάμειξη λαών που προέρχοναι από διαφορετικούς πολιτισμούς, εθνοτικές ομάδες, κοινωνικά στρώματα και θρησκείες είναι μία πραγματικότητα. Δεν υπάρχουν σχολεία και σχολικές τάξεις με ομοιογενές κοινωνικοπολιτισμικό υπόβαθρο. Οι μελλοντικοί πολίτες του κόσμου χρειάζονται διαπολιτισμικές δεξιότητες, οι οποίες δεν παρέχονται από τα παραδοσιακά σχολεία. Θα πρέπει οι νέες γενιές να είναι σε θέση να επικοινωνούν σε περισσότερες από μία γλώσσες, να αντιλαμβάνονται την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης συμπεριφοράς στις σύγχρονες πολυπολιτισμικές κοινωνίες και να συνεισφέρουν στην οικοδόμηση ενός καλύτερου κόσμου. Στην εποχή της παγκόσμιας πολιτιστικής αλληλεπίδρασης και επικοινωνίας τα δίγλωσσα σχολεία αποτελούν μια σύγχρονη αναγκαιότητα και κερδίζουν διεθνώς ολοένα και περισσότερο έδαφος.
Οι μορφές εκπαίδευσης που εφαρμόζονται σε μία χώρα εξαρτώνται από τον γλωσσικό σχεδιασμό και τις γλωσσικές πολιτικές που ακολουθεί η εκάστοτε χώρα. Προγράμματα ισχυρής διγλωσσίας και διγλωσσικού αλφαβητισμού έχουν αναπτυχθεί και εφαρμοστεί για πολλά χρόνια με επιτυχία στον Καναδά, στην Αυστραλία, καθώς και στις ΗΠΑ.
Υπό την επίδραση των εκτεταμένων κοινωνικών αλλαγών που συνέβησαν και συμβαίνουν κατά τις τελευταίες δεκατίες στην Ευρώπη και στον κόσμο και στο πλαίσιο του πολιτιστικού και εκπαιδευτικού πλαισίου της Μ. Βρετανίας και των αξιών και κανόνων που το προσδιορίζουν, αναπτύσσεται ο ακόλουθος προβληματισμός για την ίδρυση ενός δίγλωσσου (ελληνο-αγγλικού) σχολείου στο Λονδίνο, έτσι ώστε τα παιδιά να μεγαλώνουν μεν ως μέρος της βρετανικής κοινωνίας, να διατηρούν όμως τις ελληνικές πολιτισμικές τους ρίζες.
Οι αρχές και οι στόχοι του διαπολιτισμικού προσανατολισμού της εκπαίδευσης στρέφονται γύρω από την αναγνώριση και τη χρήση της μητρικής γλώσσας των μαθητών στο σχολείο, τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ του σχολείου και της οικογένειας, την στήριξη της αυτοπεποίθησης των παιδιών σχετικά με τη γλώσσα και την καταγωγή τους και τη δημιουργία ενός θετικού σχολικού περιβάλλοντος για τα παιδιά των μεταναστών.
Το 1996 το Υπουργείο Παιδείας αναγνώρισε για πρώτη φορά τις διαφορετικές εκπαιδευτικές ανάγκες των απόδημων μαθητών με την ψήφιση του νόμου «Ελληνική Παιδεία στο εξωτερικό, Διαπολιτισμική Εκπαίδευση και άλλες διατάξεις». Ο νόμος αποτελείται από 11 κεφάλαια, τα 10 εκ των οποίων αναφέρονται στην εκπαίδευση των μαθητών της ελληνικής διασποράς. Στο νόμο γίνεται γενική αναφορά στους σκοπούς της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, στο περιεχόμενο και στην οργανωτική της δομή. Πιο συγκεκριμένα, προτείνεται η δημιουργία ενός νέου τύπου σχολείου, του «διαπολιτισμικού σχολείου». Τα μέτρα δεν εξελίχθηκαν όπως αναμενόταν.
Το 2016 ψηφίστηκε ο νόμος 4415/2016 με θέμα: “Ρυθμίσεις για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση, τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και άλλες διατάξεις“, στο Άρθρο 1 του οποίου προβλέπεται ότι ένας από τους σκοπούς των σχετικών διατάξεων για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό είναι η προώθηση των δίγλωσσων σχολείων. Συγκεκριμένα αναφέρεται:
- Σκοπο?ς των διατα?ξεων του Κεφαλαι?ου Α΄ του νο?μου ει?ναι η ρυ?θμιση του πλαισι?ου για την ανα?πτυξη πρωτοβουλιω?ν και την ενι?σχυση δραστηριοτη?των στον τομε?α της ελληνο?γλωσσης εκπαι?δευσης στο εξωτερικο?, […] και ειδικο?τερα:
[…]
ε) η προώθηση δίγλωσσων σχολείων, με κύριες γλώσσες την ελληνική και τη γλώσσα της χώρας υποδοχής, με την εκπόνηση σχετικών προγραμμάτων σπουδών (άρθρο 1 Ν 4415/2016).
Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 4 του νόμου 4415/2016 παρέχεται η δυνατότητα ίδρυσης σχολικών μονάδων με δίγλωσσο πρόγραμμα. Συγκεκριμένα αναφέρεται:
- Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, μπορεί να ιδρύονται στην αλλοδαπή σχολικές μονάδες με δίγλωσσο πρόγραμμα από φορείς του άρθρου 2, εφόσον αυτό επιτρέπεται από τη νομοθεσία των ξένων χωρών ή από διεθνείς ή διακρατικές συμφωνίες. Η αναγνώριση και η ισοτιμία των τίτλων σπουδών για τα δίγλωσσα σχολεία για τις ξένες χώρες καθορίζονται από τις διμερείς συμφωνίες, σύμφωνα με σχετικές διατάξεις της ημεδαπής και της χώρας υποδοχής. Οι απολυτήριοι τίτλοι σπουδών που χορηγούν τα σχολεία αυτά αναγνωρίζονται ως ισότιμοι με τους τίτλους των αντίστοιχων σχολείων της ημεδαπής (άρθρο 4 Ν 4415/2016).
Σύμφωνα με τα προαναφερόμενα μπορούν να ιδρύονται δίγλωσσα σχολεία για μαθητές 3-18 ετών, στα οποία παρέχεται δίγλωσσο πρόγραμμα (π.χ. ελληνόγλωσσο και αγγλόγλωσσο). Η ίδρυση δίγλωσσων σχολείων δεν απαγορεύεται από την εκπαιδευτική νομοθεσία που εφαρμόζεται στη Μ. Βρετανία και μάλιστα ενθαρρύνεται από σχετική οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προώθηση της μητρικής γλώσσας των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα μπορούσε να προωθηθεί μια διακρατική συμφωνία Ελλάδας-Μεγάλης Βρετανίας για την ίδρυση ενός σύγχρονου ελληνο-αγγλικού σχολείου στο Λονδίνο. Το εν λόγω σχολείο θα πρέπει να καλλιεργεί την εμπιστοσύνη των μαθητών στην ανάπτυξη της πολιτιστικής τους ταυτότητας και την πλήρη συμμετοχή τους στο σύγχρονο διεθνές περιβάλλον. Για το ωρολόγιο πρόγραμμα και το πρόγραμμα σπουδών ισχύει:
- Το ωρολόγιο πρόγραμμα και το πρόγραμμα σπουδών των σχολικών μονάδων καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, ύστερα από γνώμη του Ι.Ε.Π. Το πρόγραμμα σπουδών αξιολογείται από το Ι.Ε.Π. ανά τριετία. Οι μεταβολές μπορεί να αφορούν και τη διδασκαλία της γλώσσας και του πολιτισμού της χώρας υποδοχής. Στο δίγλωσσο πρόγραμμα, απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι ώρες διδασκαλίας στην ελληνική γλώσσα να είναι τουλάχιστον δέκα (10) κάθε εβδομάδα (άρθρο 4 Ν 4415/2016).
Το δίγλωσσο σχολείο είναι ένας εκπαιδευτικός οργανισμός που υπόσχεται την πλήρη συμμετοχή των μαθητών και μαθητριών στην κοινωνική ζωή. Βασίζεται στο όραμα ενός κόσμου που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, υποστηρίζει τον διάλογο των πολιτισμών, την αμοιβαία κατανόηση και την αποδοχή της διαφορετικότητας. Προωθεί συγχρόνως τον δίγλωσσο εγγραμματισμό και τη γλωσσική ευχέρεια τόσο στο επίπεδο της προφορικής επικοινωνίας όσο και στην ακαδημαϊκή χρήση της γλώσσας. Επιπλέον, προάγει τις δυνατότητες όλων των εκπαιδευομένων στον βέλτιστο δυνατό βαθμό, καλλιεργεί ολόπλευρα την προσωπικότητά τους, αναπτύσσει ισόρροπα τη νοητική, συναισθηματική και κοινωνική σφαίρα και βελτιώνει τις διαπροσωπικές σχέσεις όλων των μελών. Τέλος, υποστηρίζει τη συνεχή επιμόρφωση των διδασκόντων στη χώρα υποδοχής, την επαγγελματική τους ανάπτυξη και την κουλτούρα της ποιότητας.
Στο Η. Β. υπάρχουν πολλοί τύποι σχολείων όπως τα Ελεύθερα Σχολεία (Free Schools), που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση, αλλά μπορούν να μην ακολουθούν το εθνικό πρόγραμμα σπουδών, τα ανεξάρτητα σχολεία (Independent Schools) που είναι ιδιωτικά σχολεία, συνήθως με δίδακτρα και χρηματοδοτούνται από τον δήμο και ακολουθούν δικό τους πρόγραμμα, οι Ακαδημίες (Academies), οι οποίες είναι ανεξάρτητα σχολεία που χρηματοδοτούνται από το δημόσιο ή/και χορηγούς (όχι από τον δήμο) και ακολουθούν υποχρεωτικά το εθνικό πρόγραμμα σπουδών και τα Ομολογιακά Σχολεία (Faith Schools) που μπορούν να ακολουθούν το εθνικό πρόγραμμα σπουδών, αλλά μπορούν να περιέχουν μαθήματα με θρησκευτικό περιεχόμενο.
Σήμερα λειτουργούν στη Μ. Βρετανία δύο ορθόδοξα Ομολογιακά Σχολεία (Faith Schools), τα οποία ιδρύθηκαν με την υποστήριξη της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας: ο «Άγιος Κυπριανός» και ο «Άγιος Ανδρέας». Το Ορθόδοξο Ομολογιακό Σχολείο «Άγιος Κυπριανός» (St. Cyprian’s Greek Orthodox Primary Academy) είναι σχολείο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης για μαθητές 3-11 ετών (http://www.stcypriansprimaryacademy.co.uk/). Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας γίνεται μέσα στο υποχρεωτικό πρόγραμμα. Στο σχολείο αυτό συνήθως τοποθετούνται αποσπασμένοι Έλληνες εκπαιδευτικοί. Κάθε χρόνο ένας σημαντικός αριθμός μαθητών δίνουν εξετάσεις για το Κρατικό Πιστοποιητικό Ελληνομάθειας επιπέδου Α1. Το Ορθόδοξο Ομολογιακό Σχολείο «Άγιος Ανδρέας» (St Andrew the Apostle Greek Orthodox School) είναι σχολείο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για μαθητές 12-18 ετών ( https://www.standrewtheapostle.org.uk/ ). Πρόκειται για ένα αγγλικό σχολείο (Academy free school) με πλειονότητα Άγγλων μαθητών. Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας γίνεται το απόγευμα μετά το πέρας του υποχρεωτικού προγράμματος για όσους ενδιαφέρονται.
Ένα ιδιαίτερα επιτυχημένο δίγλωσσο σχολείο για μαθητές ελληνικής καταγωγής ήταν το Ελληνικό Κολλέγιο του Λονδίνου (Hellenic College of London). Το σχολείο αυτό λειτουργούσε με δίδακτρα στην περιοχή Knightsbridge, στο κεντρικό Λονδίνο. Ιδρύθηκε το 1980 και έκλεισε το 2005. Ξεκίνησε ως οικοτροφείο και αργότερα εξελίχθηκε σε ημερήσιο σχολείο. Το εν λόγω σχολείο συνδύαζε βρετανικές και ελληνικές εκπαιδευτικές παραδόσεις προσελκύοντας μαθητές από την ηλικία του νηπιαγωγείου μέχρι το προ-πανεπιστημιακό επίπεδο. Μέχρι το 1996 είχε 280 περίπου μαθητές, ενώ το 2005 ο αριθμός των μαθητών μειώθηκε στους 80. Το σχολείο παρείχε δίγλωσσο πρόγραμμα. Το συνολικό εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα ήταν 40 ώρες, από τις οποίες περίπου 10 ώρες διδάσκονταν στην ελληνική γλώσσα. Τα περισσότερα μαθήματα ήταν στα αγγλικά. Στα ελληνικά διδάσκονταν: ορθόδοξη θεολογία, ελληνική ιστορία, ελληνική γεωγραφία, ελληνική γλώσσα και αρχαία ελληνικά. https://web.archive.org/web/20050207192907/http://www.hellenic.org.uk/
Εκτός από τα προαναφερθέντα, μερικά ακόμα σχολεία, δίγλωσσα ή μη, είναι τα εξής:
- Τα Ευρωπαϊκά σχολεία (π.χ. Ευρωπαϊκό Σχολείο Βρυξελλών ΙΙΙ https://www.eeb3.eu/en/ )
- St. Catherine’s British School in Athens (http://www.stcatherines.gr/ )
- Γαλλο-αγγλικό σχολείο στο Λονδίνο (http://www.en.lyceefrancais.org.uk/school-structure )
- Το Ελληνικό Δημοτικό Σχολείο και Νηπιαγωγείο Λονδίνου ( http://dim–london.europe.sch.gr/ )
- Το Ελληνικό Γυμνάσιο Λύκειο Λονδίνου (http://www.greek–secondary.haringey.sch.uk/ )
- Άλλα σχολεία, κυρίως στο Βόρειο Λονδίνο με σημαντικό αριθμό ελληνοκυπρίων μαθητών.
Για τη διαμόρφωση πληρέστερης εικόνας σχετικά με το Αναλυτικό και το Εβδομαδιαίο Ωρολόγιο Πρόγραμμα ενός δίγλωσσου σχολείου στο Λονδίνο μπορεί βοηθήσει η μελέτη της εμπειρίας των παραπάνω σχολείων. Θα μπορούσε να μελετηθεί η θεσμοθέτηση δίγλωσσου ωρολογίου και αναλυτικού προγράμματος μετά από διακρατικές συμφωνίες της χώρας μας με τη Μεγάλη Βρετανία (άρθρο 4 παράγρ 2 Ν. 4415/2016). Στο πλαίσιο αυτό, μετά από διμερείς συμφωνίες, προτείνεται η προσφορά GCSE, AS, και A Levels για την αντίστοιχη αύξηση των επιλογών μαθημάτων από τους μαθητές με την εξασφάλιση των αναγκαίων υποδομών από το βρετανικό κράτος (π. χ. οργανωμένα εργαστήρια Πληροφορικής, Φυσικής, Χημείας Βιολογίας για τη διδασκαλία και τις εξετάσεις).
Για την δημιουργία ενός ελληνο-αγγλικού σχολείου στο Λονδίνο ενδεικτικά μπορούν να μελετηθούν οι ακόλουθες προτάσεις:
- Το διδακτικό υλικό που χρησιμοποιείται σε σχολεία με διαπολιτισμικό προσανατολισμό οφείλει να υιοθετεί τον πολιτισμό και τη γλώσσα των μαθητών.
- Εκπόνηση κοινού Προγράμματος Σπουδών το οποίο αναπτύσσεται και εξελίσσεται και στις δύο γλώσσες. Εκτός από την υψηλής στάθμης συστηματική γλωσσική διδασκαλία των ελληνικών και των αγγλικών σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σπουδών να παρέχονται γνωστικά αντικείμενα στην ελληνική ή την αγγλική γλώσσα.
- Προώθηση της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας (Classics), των Βυζαντινών και Νεολληνικών Σπουδών και της Φιλοσοφίας.
- Η δυνατότητα φοίτησης των μαθητών να είναι συνεχής με την παροχή πολύπλευρης εκπαίδευσης υψηλής ποιότητας από το νηπιαγωγείο μέχρι το προπανεπιστημιακό επίπεδο (3-18 ετών). Για να υπάρξουν απτά αποτελέσματα απαιτείται πολυετής και αδιάκοπη φοίτηση.
- Οι σχολικοί ηγέτες και οι διδάσκοντες να γνωρίζουν σε υψηλό επίπεδο τις δύο γλώσσες και να ενδιαφέρονται για την προσέγγιση των δύο πολιτισμών. Οι εκπαιδευτικοί των δύο γλωσσών θα πρέπει να έχουν επαρκή χρόνο συνεργασίας, συσχεδιασμού και προετοιμασίας των μαθημάτων με σκοπό την εναρμόνιση των στόχων μάθησης και αξιολόγησης των μαθητών και των διδακτικών προσεγγίσεων.
- Προσέλκυση μαθητών από διαφορετικές εθνότητες που ζουν στο Λονδίνο και προτιμούν ελληνο-αγγλικό πρόγραμμα. Πρόσκληση παιδιών Ελληνοκυπρίων δεύτερης και τρίτης γενιάς που φοιτούν στα αγγλικά σχολεία.
- Εξασφάλιση εξοπλισμού και υποδομών (π.χ. σύγχρονο εκπαιδευτήριο με πληρότητα αιθουσών, υλικοτεχνική υποδομή, τεχνικός εξοπλισμός, βιβλιοθήκη, ψηφιακό υλικό, εργαστήρια Πληροφορικής, Φυσικής, Χημείας, Βιολογίας, αίθουσα εκδηλώσεων, κ.λπ.).
- Πιθανή κατανομή του προγράμματος: 50% αγγλόγλωσσο και 50% ελληνόγλωσσο. Ενδεικτικές ιδέες: στο Δίγλωσσο Νηπιαγωγείο μπορούν να εργάζονται από κοινού Άγγλοι και Έλληνες νηπιαγωγοί, στο Δημοτικό Σχολείο τα μαθηματικά μπορούν να διδάσκονται εναλλάξ μια μέρα στα αγγλικά και την επόμενη στα ελληνικά, στο Γυμνάσιο να διδάσκονται στο ίδιο επίπεδο η αγγλική και η ελληνική γλώσσα, στο Λύκειο να συνυπάρχουν προγράμματα αγγλικής και ελληνικής λογοτεχνίας και ιστορίας.
Οι ενδεχόμενες διαφορές ανάμεσα στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας προέλευσης των μεταναστών και της χώρας διαμονής, οι πιθανές δυσχέρειες στην εύρεση των οικονομικών μέσων, οι πιθανές δυσκολίες ενσωμάτωσης των μαθητών στο εκπαιδευτικό και κοινωνικό πλαίσιο της χώρας υποδοχής, οι δυσκολίες συνεργασίας και επικοινωνίας για την υπερνίκηση στερεοτυπικών αντιλήψεων για την αποδοχή και τον σεβασμό της διαφορετικότητας και οι πιθανές αναντιστοιχίες στο μορφωτικό περιεχόμενο, τα βιώματα, τα ενδιαφέροντα και τα συναισθήματα των διαφόρων μαθητών, μπορούν να βρουν βιώσιμες λύσεις μέσα από τις δυνατότητες που ανοίγονται με την προοπτική των δίγλωσσων σχολείων. Όλα τα πιθανά εμπόδια θα πρέπει να καταγραφούν και τα μελετηθούν με λεπτή προσοχή.
Κάθε παιδί μπορεί να γίνει δίγλωσσο και να ωφεληθεί από το δίγλωσσο σχολείο ανεξάρτητα από την ηλικία του, το γλωσσικό του επίπεδο ή το οικογενειακό του περιβάλλον. Πλήθος ερευνών έχει δείξει ότι η δίγλωσση εκπαίδευση έχει ποικίλα γνωστικά και ψυχολογικά οφέλη για τους μαθητές:
- Η διγλωσσία σχετίζεται με οφέλη στη μεταγλωσσική συνείδηση, στις δεξιότητες αναγωγικής λογικής στα μαθηματικά και στην εκμάθηση τρίτης γλώσσας.
- Οι μαθητές που έχουν σχολικές εμπειρίες τέτοιου είδους συμμετέχουν με αυτοπεποίθηση στη διδασκαλία επειδή η ταυτότητά τους επικυρώνεται και ενισχύεται. Έχουν την αίσθηση ότι η φωνή τους θα ακουστεί και θα γίνει αποδεκτή μέσα στην τάξη, έτσι αμβλύνεται η δύναμη της αυτοέκφρασης.
- Τα σχολεία στα οποία υπάρχει προσωπικό που γνωρίζει τις γλώσσες των γονέων, δείχνουν έμπρακτα την υποστήριξή τους στη γονική συμμετοχή στο σχολείο.
- Αποτελούν τόπο συνάντησης για ημεδαπούς και αλλοδαπούς μαθητές σε ένα πραγματικά πλούσιο πολιτισμικό περιβάλλον. Tα παιδιά των νέων μεταναστών από την Ελλάδα ωφελούνται γιατί βρίσκονται σε στενή επαφή με τα παιδιά της χώρας υποδοχής, εδραιώνοντας γόνιμες σχέσεις, μαθαίνοντας τη γλώσσα της χώρας υποδοχής και την κουλτούρα διαμέσου των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων και του δίγλωσσου σχολικού προγράμματος έτσι ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του κόσμου που τα περιτριγυρίζει.
- Οι δύο γλώσσες ενός δίγλωσσου παιδιού τροφοδοτούν η μία την άλλη όταν αξιοποιούνται κατάλληλα από το εκπαιδευτικό σύστημα.
- Στους μαθητε?ς των δι?γλωσσων εκπαιδευτικω?ν μονα?δων χορηγει?ται τι?τλος σπουδω?ν που αναγνωρι?ζεται ως ισο?τιμος των τι?τλων των αντι?στοιχων σχολει?ων της ημεδαπη?ς και της ξε?νης χω?ρας (άρθρο 26 Ν 4415/2016).
- Τα παιδιά των μεταναστών δεύτερης και τρίτης γενιάς θα έχουν την ευκαιρία όχι μόνο να διατηρήσουν και να καλλιεργήσουν τη μητρική τους γλώσσα και κουλτούρα, αλλά επίσης να γίνουν πιο επιδέξια στη δεύτερη γλώσσα σε πολλαπλά επίπεδα, αποκτώντας την εμπειρία ενός εμπλουτισμένου και καινοτόμου τρόπου μάθησης, συνάντησης με παιδιά από άλλες χώρες και αναπτύσσοντας έτσι μία ευρεία διαπολιτισμική κατανόηση και ευελιξία.
Αναμφίβολα, η δίγλωσση εκπαίδευση συνδέεται με το εκπαιδευτικό σύστημα και τη γλώσσα της χώρας διαμονής και αναπτύσσει τη γλωσσική και γνωστική ευελιξία των μαθητών. Η γλωσσική και πολιτιστική ποικιλομορφία μπορεί να αποτελέσει πολύτιμη πηγή εμπλουτισμού και να συμβάλει στην εξασφάλιση υψηλής ποιότητας μάθησης. Επιπλέον, εφόσον η ελληνική γλώσσα είναι ενσωματωμένη στο κανονικό πρόγραμμα λειτουργίας των εκπαιδευτικών μονάδων της χώρας υποδοχής, αλληλεπιδρούν εθνοτικές μαθητικές ομάδες με διαφορετικές γλώσσες και πολιτισμικές παραδόσεις συμβάλλοντας στον αμοιβαίο εμπλουτισμό τους. Η σχολική φοίτηση είναι υποχρεωτική και αβίαστη, χωρίς οι μαθητές να βαρύνονται με επιπρόσθετες απογευματινές ώρες και υπερβολικές σχολικές υποχρεώσεις. Στο διαπολιτισμικό πλαίσιο εκπαίδευσης που βασίζεται στο διάλογο των πολιτισμών και την κατανόηση της διαφορετικότητας, οι συγκρούσεις που γεννιούνται μπορούν να διευθετούνται ειρηνικά έτσι ώστε οι μαθητές ελληνικής καταγωγής να μην αισθάνονται απομονωμένοι και περιθωριοποιημένοι. Για όλους τους παραπάνω λόγους η προώθηση των δίγλωσσων σχολείων καθώς και των μορφών διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας ως δεύτερης/ξένης γλώσσας στο πρόγραμμα των ξένων σχολείων θα είναι πολλαπλά ωφέλιμη.
Σε μια εποχή συνεχών αλλαγών και πολιτισμικών αλληλεπιδράσεων η ίδρυση δίγλωσσων σχολείων αποτελεί μια σύγχρονη αναγκαιότητα. Τα σχολεία αυτά είναι διαπολιτισμικές κοινότητες για την πολύπλευρη ανάπτυξη των μαθητών και μαθητριών και την πλήρη συμμετοχή τους στην κοινωνική ζωή. Τα δίγλωσσα σχολεία, καθώς δεν είναι μονοπολιτισμικά και μονόγλωσσα, μπορούν να διαδραματίσουν προεξάρχουσα σημασία στην προώθηση της κοινωνικής συνοχής και της ειρηνικής συνύπαρξης. Σήμερα περισσότερο από ποτέ τα σχολεία πρέπει να προετοιμάζουν τους μαθητές ώστε να ζήσουν και να δημιουργήσουν σε έναν ανοιχτό κόσμο και να αλληλεπιδρούν με ανθρώπους διαφορετικών πολιτιστικών καταβολών, να επικοινωνούν και να συνεργάζονται με άλλους παρά τις διαφορές, αναπτύσσοντας τον αμοιβαίο σεβασμό, την αλληλοκατανόηση και την αλληλεγγύη. Τα αμιγή σχολεία πρέπει να μετεξελιχθούν σε δίγλωσσα, συνταιριάζοντας εθνικές, ευρωπαϊκές και οικουμενικές διαστάσεις, θα πρέπει να προσαρμοστούν στο διεθνές περιβάλλον, λαμβάνοντας υπόψη τα ενδιαφέροντα των μαθητών και μαθητριών, ενισχύοντας το δίγλωσσο πνευματικό δυναμικό τους και αξιοποιώντας τις γνώσεις, τις εμπειρίες και τις ικανότητες των εκπαιδευτικών στην προοπτική ανάπτυξης της δίγλωσσης εκπαίδευσης.
