Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση

Ως Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση ορίζεται η εκπαιδευτική δραστηριότητα που αναπτύσσεται στο εξωτερικό για τη διδασκαλία και τη διάδοση της ελληνικής γλώσσας και της επιστημονικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, σε άτομα ελληνικής καταγωγής αλλά και σε ξένους. Οι φορείς  που παρέχουν εκπαίδευση στον Απόδημο Ελληνισμό χαρακτηρίζονται από ποικιλομορφία. Οι κύριες εκπαιδευτικές δομές είναι: τα αμιγώς ελληνικά σχολεία, οι έδρες ελληνικών σπουδών στα πανεπιστήμια του εξωτερικού (απευθύνονται κυρίως σε ξένους φοιτητές) και τα Τμήματα Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού (ΤΕΓ).  Οι εν λόγω εκπαιδευτικές δομές στελεχώνονται με εκπαιδευτικούς αποσπασμένους από την Ελλάδα ή με ομογενείς. Οι εκπαιδευτικές μονάδες της Ελληνόγλωσσης Εκπαίδευσης βρίσκονται στην πρώτη γραμμή μέριμνας της ελληνικής πολιτείας, μεταξύ άλλων, για τους ακόλουθους λόγους:

  • Παρέχουν υψηλής ποιότητας ελληνική παιδεία και στηρίζουν τους μαθητές να γίνουν ενεργοί πολίτες της κοινωνίας της χώρας υποδοχής με σεβασμό των δύο πολιτισμών. Υποστηρίζουν, συντηρούν και ενισχύουν την ελληνική γλώσσα, την ορθοδοξία και τον ελληνικό πολιτισμό. Συμβάλλουν στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των ελληνοπαίδων, την ενίσχυση της αυτογνωσίας και την προώθηση των ιδιαίτερων πολιτιστικών στοιχείων και παραδόσεων του ελληνισμού καθώς και την ενδυνάμωση της επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης του ενιαίου και αδιαίρετου ελλαδικού και ελληνοκυπριακού ελληνισμού.
  • Τα αμιγώς ελληνικά σχολεία και τα ΤΕΓ εκπροσωπούν τη χώρα μας και τον ελληνικό πολιτισμό στο εξωτερικό. Είναι εστίες ελληνισμού σε όλη την οικουμένη. Ως εκ τούτου οι μαθητές τους αποτελούν τους καλύτερους «πρέσβεις» της ελληνικότητας, αναδεικνύοντας την ελληνική παιδεία και κουλτούρα. Οι νέες γενιές των ελληνοπαίδων μεταναστών αναμένεται να διατηρήσουν την ελληνική τους ταυτότητα, θα αμυνθούν στην αφομοίωση τους από την γλωσσική ή πολιτισμική κουλτούρα της χώρας υποδοχής και τις πιέσεις της παγκοσμιοποίησης, αποκτώντας ταυτόχρονα συνείδηση Έλληνα και Ευρωπαίου πολίτη.
  • Οι μαθητές των σχολικών μονάδων διαθέτουν γλωσσικές δεξιότητες σε περισσότερες της μιας γλώσσες και βιωματικές γλωσσικές εμπειρίες, τις οποίες αποκτούν στο πολυπολιτισμικό περιβάλλον των χωρών υποδοχής. Επομένως, από τη μια πλευρά μπορούν να ενταχθούν ενεργά και απρόσκοπτα στο περιβάλλον της χώρας που τους φιλοξενεί, ενώ από την άλλη πλευρά διατηρούν δεσμούς με την πατρίδα των γονέων τους ή των προπάππων τους και συνεισφέρουν σε αυτή με κάθε τρόπο.
  • Τα αμιγώς ελληνικά σχολεία του εξωτερικού δίνουν την ευκαιρία σε παιδιά που αποκόπηκαν βίαια από την πατρίδα τους να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε ένα οικείο περιβάλλον στη μητρική τους γλώσσα και να αποκτήσουν ελληνόγλωσση μόρφωση και αποτελεσματικά εφόδια για μια καλύτερη ζωή. Όπως φαίνεται από τις εγγραφές μαθητών των τελευταίων ετών, εξαιτίας του εξελισσόμενου κύματος μετανάστευσης από την Ελλάδα, ο μαθητικός πληθυσμός των ελληνικών σχολείων έχει αυξηθεί σημαντικά. Οι εν λόγω μαθητές εισάγονται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση της πατρίδας μας ή των χωρών υποδοχής, αποτελούν ένα σύνολο νεαρών επιστημόνων που αναδεικνύουν τη χώρα μας εντός κι εκτός συνόρων, ενσαρκώνοντας την ελπίδα και το μέλλον του τόπου μας.

Σκοπός της Ελληνόγλωσσης Εκπαίδευσης

NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4415/2016
Ρυθμίσεις για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση, τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και άλλες διατάξεις”

Άρθρο 1

Σκοπός και πεδίο εφαρμογής

  1. Σκοπός των διατάξεων του Κεφαλαίου Α΄ του νόμου είναι η ρύθμιση του πλαισίου για την ανάπτυξη πρωτοβουλιών και την ενίσχυση δραστηριοτήτων στον τομέα της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό, με στόχο την ποιοτική αναβάθμιση και βελτίωσή της, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ελληνικής καταγωγής μαθητών του εξωτερικού και των ατόμων μη ελληνικής καταγωγής που επιθυμούν να γνωρίσουν την ελληνική γλώσσα και τον πολιτισμό και ειδικότερα:

α) η υποστήριξη της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό λαμβάνοντας υπόψη τις κατά τόπους ιδιαιτερότητες και ανάγκες στο πλαίσιο μιας συνεχώς ενισχυόμενης πολυπολιτισμικής φυσιογνωμίας των σύγχρονων κοινωνιών,

β) η παιδαγωγική υποστήριξη των ελληνικής καταγωγής μαθητών του εξωτερικού, ώστε αφενός μεν να επιτυγχάνεται η ένταξη των Ελλήνων μαθητών στη χώρα υποδοχής με διατήρηση του γλωσσικού και πολιτιστικού δεσμού και επαφής με την Ελλάδα και τον πολιτισμό της και αφετέρου δε να εξασφαλίζεται η δυνατότητα πρόσβασης στα δύο εκπαιδευτικά συστήματα της Ελλάδας και της χώρας υποδοχής,

γ) η προώθηση της γνώσης και η ευαισθητοποίηση σε σχέση με την ελληνική επιστημονική, πολιτιστική και φυσική κληρονομιά,

δ) η προώθηση και ανάδειξη της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας για τη διάδοσή τους σε παγκόσμιο επίπεδο,

ε) η προώθηση δίγλωσσων σχολείων, με κύριες γλώσσες την ελληνική και τη γλώσσα της χώρας υποδοχής, με την εκπόνηση σχετικών προγραμμάτων σπουδών,

στ) η ανάδειξη και ανάπτυξη των πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων και της εμπειρίας της ελληνικής ομογένειας και η αξιοποίησή της με τη δημιουργία δικτύων πολιτισμικών ανταλλαγών,

ζ) η υποστήριξη φορέων και δράσεων που αφορούν στην ελληνόγλωσση διδασκαλία και στην έρευνα για την ελληνική γλώσσα και πολιτισμό στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

2. Ο παρών νόμος εφαρμόζεται σε: α) μαθητές του εξωτερικού ελληνικής καταγωγής και β) μαθητές μη ελληνικής καταγωγής που επιθυμούν να γνωρίσουν την ελληνική γλώσσα και τον πολιτισμό.